Từ thời cổ, cây mã đề được nhân dân ta và Trung Quốc dùng làm thuốc chữa đẻ khó, ho, trừ đờm, chỉ tả, sáng mắt và dùng làm thuốc bổ. Tuy nhiên, tác dụng nổi bật nhất là chữa bệnh liên qua đến thận và đường tiết niệu. Nếu đang gặp các chứng sỏi bàng quang, bí tiểu tiện, sỏi đường tiết niệu thì hãy cùng Phúc Nguyên Đường tìm hiểu cây mã đề có tác dụng gì nhé.
Tổng quan về cây rau mã đề
Theo thuyết của Lục cơ (cổ) thì loài cây này thường mộc ở vết chân ngựa kéo xe nên gọi tên là Mã (ngựa) Đề (móng chân).
Đặc điểm của Mã Đề
Cây mã đề tiếng anh là plantain hoặc plantago. Nó còn được biết đến với những cái tên như mã đề thảo, cây bông mã đề, xa tiền, nhả én, dứt (Thái) su ma (Thổ).
Cây mã đề thuộc họ Mã đề (Plantaginaceae), chi Mã đề (Plantago), loài Mã đề lớn (Plantago major L.). Có hai loại cây mã đề chính là cây mã đề khô và cây mã đề nước.
Cây mã đề cho các vị thuốc có tên sau đây:
- Xa tiền tử - hạt phơi hay sấy khô
- Mã đề thảo - toàn cây trừ bỏ rễ phơi hay sấy khô
- Lá mã đề - lá tươi hay phơi hoặc sấy khô.
Trong cuốn "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của giáo sư tiến sĩ Đỗ Tất Lợi có miêu tả rằng:
"Mã đề là loại cổ sống lâu năm, thân ngắn, lá mọc thành cụm ở gốc, cuống dài, phiến lá hình thìa hay hình trứng, có gân dọc theo sống lá và dồng quy ở ngọn và gốc lá. Hoa mọc thành bông, có cán dài, xuất phát từ kẽ lá. Quả hộp trong chưa nhiều hạt màu nâu đen bóng".
Thành phần
Theo phân tích hóa học, cây mã đề chứa các vitamin A, C, K, các khoáng chất như canxi, các glucozit như aucubin, các axit phenolic như axit plantenolic và các chất nhầy . Các hoạt chất này có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc, kích thích tiêu hóa và bảo vệ niêm mạc
Cách trồng và chăm sóc cây
Cây mã đề là một loại cây dễ trồng và chăm sóc. Cây có thể trồng được ở nhiều loại đất khác nhau, nhưng ưa đất thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng và có pH từ 6-7. Cây có thể trồng được bằng cách gieo hạt hoặc cắt cành. Cây cần được tưới nước đều đặn, không nên để úng hoặc khô quá.
Là một cây thuốc dễ trồng và dễ kiếm, được sử dụng lâu đời trong y học cổ truyền, vậy cây bông mã đề chữa bệnh gì?
Công dụng cây mã đề
Cây mã đề là một loại cây có nhiều công dụng trong y học cổ truyền và dân gian. Vậy cây mã đề chữa bệnh gì? Dưới đây là 10 loại bệnh có thể chữa bằng mã đề.
1. Chữa bệnh thận
Cây mã de nấu nước uống có tác dụng gì? Mã đề có tác dụng lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc và ngăn ngừa sỏi thận.
Cách dùng: Có thể dùng lá hoặc hạt cây mã đề để chế biến thành trà uống hàng ngày.
Tác dụng: Trà mã đề giúp tăng cường chức năng thận, loại bỏ các chất độc hại và cặn bã trong cơ thể, giảm các triệu chứng như đau lưng, tiểu buốt, tiểu nhiều.
2. Chữa bệnh tiêu hóa
Kích thích tiêu hóa, giảm khó tiêu, chống táo bón và trị viêm loét dạ dày.
Cách dùng: Có thể dùng lá hoặc hoa cây mã đề để nấu canh hoặc xào ăn.
Tác dụng: Cây bông mã đề cung cấp các chất xơ, vitamin và khoáng chất cho cơ thể, giúp cải thiện chuyển hóa và bảo vệ niêm mạc dạ dày.
3. Chữa bệnh gan và mật
Cây mã đề giúp bảo vệ gan, giải độc gan, tăng tiết mật và chống viêm gan.
Cách dùng: Dùng lá cây mã đề hoặc hạt để ép lấy nước uống hoặc pha với mật ong.
Công dụng: Nước ép mã đề chứa các hoạt chất như flavonoid, alkaloid, tanin… có khả năng làm sạch gan, kích hoạt các enzyme gan và ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây viêm gan.
4. Chữa bệnh phổi
Làm loãng đờm, giảm ho, chống viêm phế quản và phổi.
Cách sử dụng cây bông mã đề: Dùng lá hoặc hoa cây mã đề để sắc nước uống hoặc hít hơi.
Tác dụng: Cây mã đề nấu nước uống có chứa các chất nhầy có khả năng làm ẩm niêm mạc phế quản, giúp dễ dàng khạc ra đờm và làm giảm cơn ho.
5. Làm đẹp da và mắt
Làm sạch da, se khít lỗ chân lông, trị mụn và nám.
Cách dùng: Dùng lá hoặc hoa cây mã đề để ngâm nước rửa mặt hoặc nhỏ mắt.
Tác dụng: Nước ngâm mã đề có chứa các vitamin A, C, K có khả năng làm tăng sự sản sinh collagen, giúp da săn chắc, mịn màng và trắng sáng . Nước nhỏ mắt mã đề có tác dụng làm sáng mắt, giảm mỏi mắt và viêm kết mạc.
6. Chữa bệnh răng miệng
Kháng khuẩn, kháng viêm và làm lành vết thương trong miệng.
Cách dùng: Nhai hoặc xay nhuyễn mã đè để bôi lên vết loét miệng, răng sâu, chảy máu nướu.
Tác dụng: Mã đề thảo giúp giảm đau, sưng, nhiễm trùng và tăng cường khả năng phục hồi của niêm mạc miệng.
7. Chữa bệnh da liễu
Chữa các bệnh da liễu như vết cắn, vết côn trùng, vết thương, vết bỏng, vết trầy xước, viêm da, nấm da…
Cách dùng: Lá cây mã đề để ép lấy nước hoặc xay nhuyễn để bôi lên vùng da bị tổn thương. Tác dụng: Cây chứa các hoạt chất có khả năng làm giảm viêm, ngăn ngừa nhiễm trùng, kích thích tái tạo tế bào và làm mờ sẹo .
8. Chữa bệnh xương khớp
Chữa các bệnh xương khớp như viêm khớp, gout, thoái hóa khớp, đau nhức xương…
Cách dùng: lá hoặc hạt cây mã đề để sắc nước uống hoặc ngâm rượu.
Tác dụng: Cây chứa các hoạt chất có khả năng làm giảm sưng, đau, cứng khớp, giảm axit uric và tăng cường sức bền của xương và khớp .
9. Chữa bệnh huyết áp
Cây mã đề có tác dụng điều hòa huyết áp, giảm huyết áp cao và tăng huyết áp thấp.
Cách dùng: Có thể dùng lá hoặc hạt cây mã đề để sắc nước uống hoặc ăn sống.
Tác dụng: Mã đề thảo có chứa các hoạt chất có khả năng làm giãn mạch máu, cải thiện tuần hoàn máu và ổn định nhịp tim .
10. Chữa bệnh tiểu đường
Cây mã đề có tác dụng điều trị tiểu đường loại 2, giúp giảm lượng đường trong máu và tăng cường chức năng tụy.
Cách dùng: Lá hoặc hạt cây mã đề để sắc nước uống hoặc ăn sống.
Tác dụng: Cây mã đề có chứa các hoạt chất có khả năng làm tăng tiết insulin, làm giảm hấp thu glucose và làm tăng sử dụng glucose cho các mô cơ.
Cách sử dụng cây mã đề làm thuốc
7 bài thuốc quý từ cây mã đề.
- Hỗ trợ điều trị viêm bể thận cấp tính: Mã đề tươi, cỏ bấc đèn tươi, rễ cỏ tranh tươi, mỗi vị 50g; tất cả rửa sạch, sắc uống, mỗi ngày 1 thang, chia làm 2 phần uống, uống liền trong 7 ngày.
- Chữa sỏi bàng quang: Mã đề, kim tiền thảo, ngư tinh thảo (lá diếp cá), mỗi vị 30g, sắc uống, mỗi ngày 1 thang, chia 2 phần uống, uống liền trong 5 ngày.
- Chữa tiểu ra máu: Mã đề tươi 50g, cỏ nhọ nồi tươi 50g, giã lấy nước cốt, chia thành 3 phần, uống trong ngày hoặc có thể đun nước uống.
- Chữa ho có đờm: Xa tiền thảo (cây mã đề) 10g, cam thảo 2g, cát cánh 2g, nước 400ml, sắc còn 150ml, chia 3 phần, uống trong ngày.
- Chữa viêm phế quản: Mã đề tươi 150g, mướp non 5 quả; cắt nhỏ, sắc uống, ngày 1 thang, chia làm 3 phần uống, uống liền trong 5 ngày.
- Giảm huyết áp: Mã đề tươi 30g, ích mẫu thảo 12g, hạ khô thảo 20g, hạt muồng (sao đen) 12g, sắc uống trong ngày.
- Giảm rụng tóc: Mã đề, rửa sạch, phơi khô, đốt thành than trộn với dấm, ngâm trong 1 tuần, rồi bôi lên chỗ tóc rụng.
3 lưu ý khi sử dụng mã đề
Khi sử dụng mã đề chữa bệnh, cần tránh 3 điều sau để tránh phản tác dụng.
Không uống quá nhiều trong một ngày
Theo các chuyên gia, khi dùng nước mã đề làm nước uống, người dân chỉ nên dùng với liều lượng nhỏ ngày 1-2 ly (150 ml) dùng 4-5 ngày dừng. Khi uống loại nước này, cần chú ý tránh các loại chất kích thích cà phê, rượu, bia, gia vị nóng.
Không uống vào buổi tối
Mã đề có thể khiến tiểu đêm nhiều lần, ảnh hưởng đến giấc ngủ. Chính vì thế, đây cũng là loại thuốc tránh sử dụng đối với những người suy thận, yếu thận.
Không dùng được cho những đối tượng sau
Phụ nữ mang thai, vì mã đề có thể gây co tử cung và nguy cơ sảy thai
Người bị táo bón, vì mã đề có chứa chất nhầy có tác dụng nhuận tràng, nhưng nếu dùng quá liều có thể gây tắc ruột.
Người có chứng tiểu nhiều, vì mã đề có tác dụng lợi tiểu, nhưng nếu dùng quá liều có thể gây tiểu không kiểm soát.
Người thận hư, không có thấp nhiệt, dương khí hạ giáng, vì mã đề có tính hàn, có thể làm giảm khí huyết và làm mất cân bằng âm dương
Cây mã đề vừa là rau vừa là cây thuốc tốt cho sức khỏe. Nhưng khi dùng hãy nhớ uống đủ liều lượng, dùng đúng cách và tuân chủ chỉ định của bác sĩ khi uống thuốc sắc mã đề. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết thêm được nhiều công dụng và bài thuốc hay từ cây mã đề!
Phúc Nguyên Đường là đơn vị chuyên phân phối các sản phẩm đông trùng hạ thảo, sâm Hàn Quốc, nấm linh chi nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng với 7 năm kinh nghiệm. Ngoài ra, bạn có thể đến trực tiếp cửa hàng của Phúc Nguyên Đường để được tư vấn miễn phí và lựa chọn sản phẩm hoặc đặt hàng qua trang web điện tử, chúng tôi sẽ giao hàng tận nơi cho bạn. Chúng tôi có những sản phẩm được điều chế từ các dược liệu thuốc thiên nhiên rất tốt cho sức khỏe, nhưng hãy lưu ý "Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng" nhé!!!
PHÚC NGUYÊN ĐƯỜNG
Địa chỉ: Số 36 - 38 Thợ Nhuộm, P. Trần Hưng Đạo, Q. Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội.
Website: https://phucnguyenduong.com.vn
Điện thoại: 0966 588 858
Bài viết cùng chủ đề:
