Cách hạ men gan là một vấn đề được nhiều người quan tâm, bởi men gan cao có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe như viêm gan, xơ gan, ung thư gan, bệnh tim mạch, bệnh xương khớp.
Trong bài viết này, Phúc Nguyên Đường sẽ giới thiệu những cách hạ men gan hiệu quả tại nhà bằng các loại cây thuốc, bài thuốc và một số cách hạ men gan tự nhiên khác. Hy vọng bài viết sẽ mang lại những thông tin hữu ích và giúp cải thiện tình trạng men gan cao.
Men gan cao là gì? Chỉ số men gan cao, nguyên nhân và triệu chứng
Men gan hay enzym gan, là những chất xúc tác có trong tế bào gan. Chúng có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi protein từ thức phẩm thành năng lượng để duy trì hoạt động sống của cơ thể.
Khi gan bị viêm hoặc tổn thương, men gan bị giải phóng vào máu nhiều hơn so với mức bình thường, gây tăng nồng độ men gan trong cơ thể, được gọi là tăng men gan.
Chỉ số men gan
Để đo lường tình trạng này, người ta sử dụng các xét nghiệm máu.
Có tổng cộng 4 loại men gan, bao gồm:
- AST (Aspart transaminase, còn gọi là SGOT)
- ALT (Alanin transaminase, còn gọi là SGPT - Serum glutamic pyruvic transaminase),
- Alkaline phosphatase
- GGT (Gama glutamyl transpeptidase).
Tuy nhiên, để đánh giá tình trạng gan, chúng ta tập trung vào chỉ số ALT (SGPT) và AST (SGOT).
Chỉ số bình thường cho ALT và AST là ALT ≤ 35U/l và AST ≤ 35U/l ở nam giới, và ALT ≤ 25U/l và AST ≤ 25U/l ở nữ giới.
Đối với GGT, nồng độ thường dao động từ 15 - 50 ≤ U/l ở nam giới và 7 - 32 ≤ U/l ở nữ giới, trong khi chỉ số AP nằm trong khoảng từ 30 - 110 UI/L được xem là bình thường.
Khi các chỉ số này vượt quá mức giới hạn cho phép, được gọi là men gan cao.
Mức độ tăng này có thể nhẹ (tăng gấp 1 - 2 lần so với bình thường), trung bình (tăng gấp 2 - 5 lần), hoặc nặng (tăng hơn 5 lần).
Tuy nhiên, tăng nồng độ men gan không luôn tương ứng với mức độ nặng của bệnh gan; nghĩa là men gan cao không luôn đồng nghĩa với bệnh gan nặng và ngược lại.
Nguyên nhân gây men gan cao
Có nhiều nguyên nhân gây men gan tăng cao, và đây có thể là một dấu hiệu cảnh báo cho tình trạng tế bào gan bị ảnh hưởng.
Tùy thuộc vào tính chất và mức độ của sự tăng, men gan cao có thể là do tế bào gan bị ảnh hưởng một cách nhẹ hoặc tương tự như biểu hiện của việc gan đang gặp nguy cơ tổn thương.
Các nguyên nhân phổ biến gây men gan tăng bao gồm:
- Uống rượu bia quá đà trong thời gian dài, gây tổn thương và suy giảm chức năng gan .
- Nhiễm virus gây viêm gan A, B, C, D, E, phá hủy tế bào gan, dẫn đến tổn thương gan nghiêm trọng .
- Tự ý sử dụng hoặc lạm dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm, giảm đau hoặc các thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc .
- Ăn các loại thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, nấm mốc, chứa chất bảo quản, dư thừa lượng thuốc bảo vệ, chứa độc tố .
- Mắc các bệnh lý khác như suy tim, viêm tụy, sốt rét, đái tháo đường, bệnh lý đường mật (sỏi đường mật), nhiễm trùng đường mật, khối u đường mật .
Dấu hiệu bệnh tăng men gan
- Đau bụng vùng trên bên phải, đặc biệt khi ăn nhiều hoặc uống rượu.
- Mệt mỏi, suy nhược, chán ăn, buồn nôn, nôn mửa.
- Da vàng, mắt vàng, nước tiểu sậm màu, phân nhạt.
- Ngứa da, phát ban, vết thâm tím dễ xuất hiện.
- Sưng huyết cơ quan, chảy máu dễ dàng, giảm khả năng đông máu.
Các loại cây thuốc giúp điều trị men gan cao
Trong Đông y có rất nhiều cây thuốc nam có tác dụng thanh lọc, giải độc, mát gan và hạ men gan. Dưới đây là một số loại cây thuốc phổ biến và dễ tìm:
1. Cây nhân trần
Cây nhân trần là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền Ấn Độ, được truyền bá rộng rãi ở các nước Đông Á. Cây nhân trần có tên khoa học là Phyllanthus niruri, thuộc họ Diệp hạ châu. Cây nhân trần có vị đắng, tính mát, có công dụng bổ gan, giải độc gan, lợi mật, hạ men gan và chữa nhiều bệnh khác.
Phần dùng làm thuốc men gan cao là lá và cành non của cây, phơi khô hoặc tươi, sắc nước uống hoặc ngâm rượu. Liều dùng là 10-20g lá và cành khô hoặc 30-60g lá và cành tươi mỗi ngày.
2. Cây atiso
Atiso là một trong những cách điều trị men gan cao hiệu quả. Đây một loại cây thân gỗ có hoa đỏ hay tím, có tên khoa học là Cynara scolymus, thuộc họ Cúc. Atiso có vị ngọt, tính bình, có công dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu và hạ men gan. Atiso chứa nhiều hoạt chất có lợi cho gan như cynarin, silymarin, inulin,… giúp phục hồi gan, tăng cường chức năng gan và ngăn ngừa các bệnh lý về gan.
Phần dùng làm thuốc là cánh hoa hay lá của cây, phơi khô hoặc tươi, sắc nước uống hoặc ăn sống. Liều dùng là 10-15g cánh hoa hay lá khô hoặc 30-50g cánh hoa hay lá tươi mỗi ngày.
3. Cây kế sữa
Cây kế sữa cũng là một cây thuốc điều trị men gan cao. Vẻ ngoài dạng cây leo có hoa trắng hay tím, kế sữa có tên khoa học là Silybum marianum, thuộc họ Cúc. Cây có vị đắng, tính hàn, có công dụng bảo vệ gan, giảm viêm, chống xơ hoá và hạ men gan.
Kế sữa chứa nhiều silymarrin - một loại flavonoid quan trọng trong việc củng cố cấu trúc màng tế bào gan và kích thích tái tạo tế bào gan. Silymarrin cũng giúp bảo vệ gan khỏi các tác nhân gây hại như rượu, thuốc lá hay vi khuẩn.
Phần dùng làm thuốc là lá hay hoa của cây, phơi khô hoặc tươi, sắc nước uống hoặc ngâm rượu. Liều dùng là 10-20g lá hay hoa khô hoặc 30-60g lá hay hoa tươi mỗi ngày.
4. Cây nhó đông
Cây nhó đông là một loại cây thân gỗ có hoa vàng, có tên khoa học là Agrimonia eupatoria, thuộc họ Hoa hồng. Cây có vị đắng, tính bình, có công dụng kiện tỳ, thanh nhiệt, tán ứ, giải độc, tiêu viêm, hoạt huyết và chữa men gan cao.
Phần dùng làm thuốc là rễ của cây, phơi khô hoặc tươi, sắc nước uống hoặc ngâm rượu. Liều dùng là 10-15g rễ khô hoặc 20-30g rễ tươi mỗi ngày.
5. Cây mã đề
Cây mã đề là một vị thuốc bổ trong y học cổ truyền, có tên khoa học là Plantago major, thuộc họ Hoa chuông. Cây mã đề có vị ngọt, tính hàn, có công dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu và hạ men gan.
Cây mã đề chứa nhiều chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa như vitamin C, vitamin K, canxi và magie, giúp bảo vệ gan khỏi các gốc tự do và các tác nhân gây hại.
Phần dùng làm thuốc là lá của cây, phơi khô hoặc tươi, giã lấy nước uống hoặc nấu canh ăn. Liều dùng là 30-60g lá khô hoặc 100-200g lá tươi mỗi ngày.
6. Cây mật nhân
Cây mật nhân là một loại cây thân gỗ có hạt có vị ngọt và béo, có tên khoa học là Juglans regia, thuộc họ Hồ đào. Cây có vị ngọt, tính ấm, có công dụng bổ gan, giải độc, lợi mật và hạ men gan.
Cây mật nhân chứa nhiều acid béo không no, vitamin E và lecithin, giúp cải thiện chức năng gan và ngăn ngừa các bệnh lý về gan.
Phần dùng làm thuốc là hạt của cây, phơi khô hoặc tươi, sắc nước uống hoặc ăn sống. Liều dùng là 15-30g hạt khô hoặc 30-60g hạt tươi mỗi ngày.
7. Cây cà gai leo
Cà gai leo là một loại cây leo có quả có gai nhọn, có tên khoa học là Solanum procumbens, thuộc họ Cà. Cà gai leo có vị đắng, tính bình, có công dụng bảo vệ gan, ức chế quá trình xơ hoá gan, giảm mỡ máu và hạ men gan.
Cây chứa nhiều glycoalkaloid và alkaloid, giúp củng cố cấu trúc màng tế bào gan và kích thích tái tạo tế bào gan.
Phần dùng làm thuốc là quả hoặc lá của cây, phơi khô hoặc tươi, ép nước uống hoặc sắc nước uống. Liều dùng là 10-20g quả hoặc lá khô hoặc 30-60g quả hoặc lá tươi mỗi ngày.
8. Cây rau đắng
Cây rau đắng là một loại rau xanh có vị đắng và mát, có tên khoa học là Momordica charantia, thuộc họ Bầu bí. Cây rau đắng có vị đắng, tính hàn, có công dụng thanh nhiệt, giải độc, kích thích tiêu hóa và hạ men gan.
Rau đắng chứa nhiều charantin - một loại glycoside quan trọng trong việc điều trị các bệnh lý về gan. Charantin cũng giúp giảm lượng glucose trong máu và cải thiện chức năng tuần hoàn máu.
Phần dùng làm thuốc là lá của cây, phơi khô hoặc tươi, nấu canh ăn hoặc giã lấy nước uống. Liều dùng là 30-60g lá khô hoặc 100-200g lá tươi mỗi ngày.
9. Cây bí kỳ nam
Cây bí kỳ nam là một loại cây thân gỗ có hoa trắng, có tên khoa học là Lonicera japonica, thuộc họ Kim ngân. Cây bí kỳ nam có vị ngọt, tính bình, có công dụng tiêu viêm, lợi tiểu, sát trùng và hạ men gan.
Bí kỳ nam chứa nhiều flavonoid và saponin, giúp giảm viêm và ngăn ngừa tổn thương gan.
Phần dùng làm thuốc là lá của cây, phơi khô hoặc tươi, sắc nước uống hoặc ngâm rượu. Liều dùng là 10-20g lá khô hoặc 30-60g lá tươi mỗi ngày.
10. Cây diệp hạ châu
Diệp hạ châu là một loại cây thân thảo có hoa vàng, có tên khoa học là Agrimonia pilosa, thuộc họ Hoa hồng. Cây thuốc này có vị đắng, tính bình, có công dụng kiện tỳ, thanh nhiệt, tán ứ, giải độc và hạ men gan.
Diệp hạ châu chứa nhiều tanin và flavonoid, giúp kích hoạt các enzyme giải độc trong gan và loại bỏ các độc tố khỏi cơ thể.
Phần dùng làm thuốc là rễ của cây, phơi khô hoặc tươi, sắc nước uống hoặc ngâm rượu. Liều dùng là 10-15g rễ khô hoặc 20-30g rễ tươi mỗi ngày.
Có nên hạ men gan bằng cách sử dụng các cây thuốc nam không?
Ưu điểm:
- Hiệu quả: Có một số loại thuốc nam đã được nghiên cứu và chứng minh có khả năng hỗ trợ sức khỏe gan, giúp làm giảm nồng độ men gan cao.
- An toàn: Trong nhiều trường hợp, thuốc nam thường an toàn hơn so với một số loại thuốc tây y, tránh được các tác dụng phụ nghiêm trọng. Tuy nhiên, quan trọng là người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của chuyên gia y tế để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
- Tiết kiệm: Phương pháp điều trị bằng thuốc nam thường có chi phí thấp hơn so với thuốc tây y hoặc liệu pháp tiến tiến. Điều này có thể giúp giảm áp lực tài chính đối với bệnh nhân.
Nhược điểm:
- Chỉ cải thiện triệu chứng, không chữa khỏi: Một điểm yếu của thuốc nam là chúng có khả năng hỗ trợ và làm giảm men gan cao, nhưng thường không thể loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Khi ngưng sử dụng thuốc, men gan có thể tăng trở lại.
- Phải dùng lâu dài: Điều trị men gan cao bằng thuốc nam đòi hỏi sự kiên nhẫn và cam kết dài hạn. Một phần lớn người bệnh cần tiếp tục thực hiện liệu pháp trong thời gian dài, thậm chí có thể suốt đời.
- Không hiệu quả trong trường hợp nặng: Trong các tình huống khi bệnh men gan cao đã gây tổn thương gan nghiêm trọng hoặc nặng, thuốc nam không đủ mạnh để đối phó với tình trạng. Trong trường hợp này, bệnh nhân cần tìm kiếm các phương pháp điều trị chuyên sâu và theo dõi thẩm định của các chuyên gia y tế.
Cách hạ men gan tự nhiên
Ngoài việc áp dụng các loại cây thuốc và bài thuốc nam trên, bạn cũng cần chú ý đến các cách hạ men gan tự nhiên sau đây để cải thiện tình trạng men gan cao:
Ăn uống lành mạnh
Bổ sung trong thực đơn hằng ngày nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại thực phẩm giàu protein chất lượng cao như cá, trứng, sữa chua… Hạn chế ăn các loại thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, đường và muối như đồ chiên rán, đồ ngọt, đồ ăn nhanh…
Uống đủ nước
Nước giúp thanh lọc cơ thể và loại bỏ các độc tố có hại cho gan. Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để duy trì sự cân bằng của cơ thể và hỗ trợ quá trình giải độc gan.
Không sử dụng rượu bia và các chất kích thích
Rượu bia và các chất kích thích như thuốc lá, cà phê, trà đen… là những tác nhân gây hại cho gan và làm tăng men gan. Nên tránh hoặc giảm thiểu sử dụng những chất này để bảo vệ gan.
Tập thể dục mỗi ngày
Tập thể dục giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, cải thiện tuần hoàn máu, giảm mỡ máu và giảm áp lực lên gan. Với người cao tuổi, hãy chọn những bài tập phù hợp với khả năng và sở thích của mình, như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội, yoga…
Để đạt hiệu quả, các chuyên gia đều khuyến cáo rằng nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày và duy trì đều đặn.
Thư giãn và giảm stress
Stress là một trong những nguyên nhân gây ra men gan cao, bởi stress làm tăng sản xuất cortisol và adrenaline trong cơ thể, gây ra sự căng thẳng cho gan và làm suy giảm chức năng gan.
Vì thế, người bệnh rất cần những cách thư giãn và giảm stress hiệu quả, như nghe nhạc, thiền, đọc sách, làm việc sở thích… Ngoài ra cũng nên lưu ý để tránh những tình huống gây căng thẳng và xung đột trong cuộc sống.
Kết luận: Hy vọng 10 loại cây thuốc nam giúp hạ men gan cao sẽ giúp bạn có thêm kiến thức, kinh nghiệm để chăm sóc gan và cải thiện tình trạng men gan cao. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay góp ý nào, xin vui lòng để lại bình luận bên dưới. Chúc bạn sức khỏe và hạnh phúc!
Phúc Nguyên Đường là đơn vị chuyên phân phối các sản phẩm đông trùng hạ thảo, sâm Hàn Quốc, nấm linh chi nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng với 7 năm kinh nghiệm. Ngoài ra, bạn có thể đến trực tiếp cửa hàng của Phúc Nguyên Đường để được tư vấn miễn phí và lựa chọn sản phẩm hoặc đặt hàng qua trang web điện tử, chúng tôi sẽ giao hàng tận nơi cho bạn. Chúng tôi có những sản phẩm được điều chế từ các dược liệu thuốc thiên nhiên rất tốt cho sức khỏe, nhưng hãy lưu ý "Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng" nhé!!!
PHÚC NGUYÊN ĐƯỜNG
Địa chỉ: Số 36 - 38 Thợ Nhuộm, P. Trần Hưng Đạo, Q. Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội.
Website: https://phucnguyenduong.com.vn
Điện thoại: 0966 588 858
